Ieder jaar doe ik een onderzoek onder de industriële bouwers. Dit jaar vroeg ik ook in hoeverre men biobased isolatie gebruikt en of men daar een meerprijs voor rekent. Het goede nieuws is dat maar liefst 40 procent helemaal geen meerprijs rekent. Van degene die dat wel doen variëren de bedragen nogal, maar mijn berekening zegt dat het niet veel meer dan € 5.000 mag zijn.

Van de 54 respondenten die mdeden aan het onderzoek biedt 15% überhaupt geen biobased isolatiemateriaal aan. Daarnaast biedt maar liefst 40% het voor dezelfde prijs aan als traditionele isolatiematerialen. Een deel van deze respondenten biedt überhaupt geen andere isolatiemateriaal aan. Hun concept is gebaseerd op biobased isolatiemateriaal. Hier valt ook cellulose en houtwol onder. Bij 45 procent van de respondenten is biobased een optie die meerkosten met zich meebrengt. Hoeveel? Dat verschilt enorm. Dat de bandbreedte zo groot is komt door mogelijk door twee zaken:

1. De mate waarin biobased eenvoudig in het huidige product te integreren is.
2. De marktvolwassenheid van biobased. Er is nog veel onbekendheid en voor onzekerheid en onbekendheid rekenen zijn partijen geneigd extra marge te rekenen.

Wanneer je vanaf het begin kiest voor biobased en daar je partners op selecteert, hoeft het dus niet duurder te zijn. Wanneer je biobased als optie meeneemt waar je pas later in de rit een keuze maakt dan kan het wel duurder zijn. Zeker als ontwerpdetails daarvoor aangepast moeten worden.

Voor de Horizon woning van Heijmans en de FLOW woning van BAM ligt de m2 prijs van hun houten woning gelijk aan die van hun traditionele betonnen concept.

10% duurder? Dat is echt niet nodig.

Nog even terug naar het onderzoek. Ik vroeg de partijen ook hoeveel duurder het zou zijn. Het hoogste absolute bedrag is een meerprijs van € 5.000. Daarbij is uitgegaan van een woning van 120 m2 waarbij glaswol is vervangen door biobased isolatie. Daarbij is meegenomen dat de gevel dikker moet worden. Diverse partijen geven echter ook aan dat de woning 10 procent duurder wordt. Dat zou betekenen dat het al snel om € 20.000 gaat. Voor alleen de vervanging van isolatiemateriaal door een biobased alternatief lijkt dat onnodig veel. We zette wat cijfers op een rij. Daarbij zijn er twee mogelijkheden.

1-     Een één op één vervanging van traditionele materialen zonder dat je de constructie aanpast. Voor veel houtwol, vlas en hennepisolatie geldt dat de isolatiewaarde min of meer gelijk is aan die van glas- en steenwol. Bij houtwol, vlas en hennep kun je rekenen met een lambda waarde van circa 0,038. Dat scheelt niet zo veel met de 0,035 die vaak bij glas- en steenwol wordt gehanteerd. De prijzen van de diverse isolatiematerialen liggen niet zo ver meer uit elkaar. In dit rekenvoorbeeld gaan we uit van een meerprijs van € 10 voor de dikke isolatiepakketten en € 5 voor de dunne isolatiepakketten.

2-     Niet altijd is het mogelijk traditionele isolatie één-op- één te vervangen door een biobased variant. Soms moet je de systeemopbouw veranderen – denk aan het dikker maken van de elementen om aan de gewenste isolatiewaarde te voldoen. Er zijn dan grotere sporen en tussenschotjes nodig en bovendien zijn er soms aanvullende materialen nodig zoals een bovenplaat bij het dak. In dat geval kan de meerprijs hoger liggen dan enkel het vervangen van de isolatie. Voor zowel het dak als de gevel komen we uit op een meerprijs van € 15 tot € 20 per m2. Voor de woningscheidende wand, de binnenwanden en verdiepingsvloer is extra verdikking voor biobased isolatiematerialen niet nodig omdat het daar vooral om akoestische isolatie gaat (geluid) en minder om warmte. Biobased materialen kunnen akoestisch prima meekomen met traditionele materialen.

Zet je bovenstaande cijfers op een rij dan kom je voor de meerprijs van een hoekwoning van 120 m2 uit op € 2.875 wanneer je alleen het isolatiemateriaal vervangt en € 4.175 als je ook de constructie aanpast en uitgaat van het negatieve scenario van € 20 per m2.

Uiteraard is deze berekening met diverse onzekerheden omgeven. Prijzen veranderen immers regelmatig. Zo zijn er diverse partijen die zeggen dat de prijs van biobased materalen vandaag de dag al niet meer hoger is. De € 5 tot € 10 per m2 is in ieder geval eerder aan de negatieve dan de positieve kant.

Wil je serieus met biobased bouwen aan de slag? Het advies is dan om de keten zo kort en duurzaam mogelijk te organiseren in een project-overstijgende samenwerking. Dat heeft een gunstige invloed op de uiteindelijke meerprijs en de continuïteit ook in de kosten die je kunt verwachten.

Andere waarden

Belangrijk om te realiseren is dat het natuurlijk niet alleen gaat om de kosten. Het gaat om de prijs die je betaalt voor de waarde die je krijgt. En een biobased woning levert veel meerwaarde ten opzichte van een traditionele woning. Naast dat je boeren helpt, ga je niet alleen de opwarming van de aarde tegen, maar ook opwarming van de woningen in de zomer. Biobased isolatiemateriaal bespaart namelijk CO2 en slaat ook CO2 op. Daarnaast vermeid je natuurlijk ook de CO2 uitstoot van de materialen die je anders zou gebruiken. Bovendien hebben woningen met biobased isolatie een gezond binnenklimaat en blijven ze met een slim ontwerp lang koel in de zomer door de zogenaamde faseverschuiving. De massa van het isolatiemateriaal zorgt tevens voor een lager energieverbruik in de winter wat betekent dat je met kleinere installaties met lagere vermogens uit de voeten kan. Dit is ook gunstig om netcongestie tegen te gaan. Hoeveel dat precies oplevert, daar wordt momenteel nog onderzoek naar gedaan door Arup.

Maximale waarde voor je geld?

Wil je niet meer kwijt zijn voor je houten woning, dan is het belangrijk dat je zo vroeg mogelijk uitgaat van houtbouw en niet een betonnen concept probeert om te zetten naar houtbouw. En voor wat betreft de isolatie, wild je niet meer betalen voor de biobased isolatie, kijk eens bij een van de aanbieders hieronder die hebben aangegeven geen meerprijs te rekenen. De meeste van deze concepten zijn tevens van hout. Overigens wil dit niet zeggen dat alleen deze partijen betaalbare biobased woningen leveren. Het is slechts een selectie uit het aanbod.

Dit artikel kwam tot stand met input van Jochgem Oord, Djordy van Laar, Vince Nieuwold, Teun van Laarhoven, Sjoerd Klijn Velderman, Eric Versteeg, Jan Willem van de Groep, Ralf van Tongeren en Marcel van Haren